cart

H'MONG VILLAGE TỔ CHỨC LỄ HỘI GẦU TÀO HÀNG NĂM NHẰM BẢO TỒN VÀ PHÁT HUY GIÁ TRỊ VĂN HOÁ TRUYỀN THỐNG CỦA NGƯỜI MÔNG

Khi những bông hoa đào rừng bừng lên đua nhau khoe sắc, báo hiệu một mùa xuân mới, ở Hà Giang lại là thời điểm hội tụ những nét sinh hoạt văn hóa truyền thống đậm đà bản sắc của các dân tộc thiểu số. Đến với H’mong Village trong những ngày Tết Nguyên đán, mỗi du khách không chỉ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp hùng vĩ, những nét đẹp văn hoá truyền thống qua những căn Quẩy tấu, qua những nếp nhà trình tường đất, mà mỗi du khách còn được chứng kiến tận mắt lễ hội Gầu Tào của dân tộc Mông. H’mong Village tổ chức Lễ hội Gầu Tào mỗi dịp năm mới nhằm bảo tồn các giá trị văn hoá của người dân tộc Mông.

Ở vùng cao nguyên đá Đồng Văn, dân tộc Mông chiếm tới gần 90% dân số. Dân tộc Mông là dân tộc có một đời sống tinh thần, tâm linh rất phong phú và đa dạng, tạo nên truyền thống văn hóa Mông với rất nhiều nét đặc sắc. Một trong những lễ hội tiêu biểu thể hiện truyền thống của người Mông chính là lễ hội Gầu Tào. Tại H’mong Village các giá trị văn hoá vật chất và tinh thần của người dân tộc Mông đều được bảo tồn và giữ gìn. Cũng chính vì vậy nên cứ mỗi dịp Tết nguyên đán hàng năm H’mong Village lại tổ chức Lễ hội Gầu Tào. Đây là một hình thức sinh hoạt tín ngưỡng mà bên cạnh phần lễ, phần hội bộc lộ rõ bản sắc văn hóa dân tộc Mông qua các sinh hoạt cộng đồng.

"Gầu Tào" là một lễ hội tiêu biểu nhất của người Mông với mục đích là cúng tạ trời đất, thần linh phù hộ đã ban cho gia đình sự sức khỏe, thịnh vượng, cầu phúc, cầu lộc ban cho những người dân trong bản Mông một năm mới mùa màng bội thu, gia súc, gia cầm đầy chuồng. Vào dịp mở lễ hội Gầu Tào cũng là dịp để mỗi người con dân tộc Mông trong bản đi làm ăn, đi công tác xa nay có dịp về hội tụ với gia đình, người dân và về với bản làng để tụ họp, vui chơi chuẩn bị bước vào một năm mới, vào mộtt mùa vụ canh tác, sản xuất chăn nuôi mới.

Ở phần lễ, trước đó gia chủ trồng một cây nêu (cây trúc hoặc cây mai), trên thân cây có dán giấy đỏ hoặc vàng; cắt hình nhân treo lên ngọn cây nêu. Vào lễ, gia chủ chuẩn bị một mâm cúng gồm 1 chiếc đầu lợn, 1 đôi gà trống mái tất cả đều được luộc chín; cùng với một bát cơm, quả trứng, đĩa xôi, một bó lúa, một bó bắp ngô và chút hương, giấy bản... để tạ ơn trời đất, thần linh đã cho gia đình, làng bản mạnh khỏe, hạnh phúc, mùa màng bội thu. Sau khi gia chủ hoặc thầy mo, trưởng bản làm những thủ tục lễ bái, tất cả bà con trong bản đều đến tập trung đông đủ. Sau khi làm lễ tạ ơn trời đất, thần linh xong, nhân dân trong bản mới tổ chức ăn uống chúc tụng nhau.

Sau khi gia chủ làm xong các thủ tục quan trọng thì mới chuyển sang phần hội. Trong hội Gầu Tào thì phần hội là vui nhất với rất nhiều trò chơi dân gian hấp dẫn của dân tộc Mông, tiêu biểu như: Đánh yến, đánh sảng, đánh cù, đấu võ, đua ngựa, bắn nỏ, múa khèn, thổi sáo, chọi chim, chọi gà, thi hát đối giao duyên.... Hội thi hấp dẫn nhất và cũng là nơi để các chàng trai Mông trổ tài múa khèn. Trong phần thi này, những người tham gia dự thi phải thực sự tài năng, vì phải vừa thổi khèn, vừa làm các động tác như: Lộn, quay tròn, đá chân trồng chuối, nhảy lên cọc và đặc biệt là động tác múa khèn chống đầu lên đòn gánh bắc ngang chảo thắng cố đang sôi sùng sục.

Lôi cuốn nhất và cũng thu hút nhiều người tham gia nhất trong lễ hội Gầu Tào là thi hát đáp, hát ống. Ở phần thi này chủ yếu là nam, nữ thanh niên người dân tộc Mông. Họ hát đối đáp cho đến khi có một người thua mới thôi. Nếu người nào thua thì sẽ phải có quà cho người thắng cuộc, quà thường là một cây sáo, hay cây khèn, một chiếc đàn môi hay cũng chỉ là một chiếc khăn tay. Qua hội thi này, những chàng trai, cô gái thường sẽ nên duyên và tìm thấy hạnh phúc trăm năm.

Đến với H’mong Village trong dịp Tết Nguyên đán vào mỗi dịp tái hiện lại Lễ hội Gầu Tào, mỗi du khách sẽ được hòa mình vào với những tiếng khèn, tiếng cười reo vang của đồng bào dân tộc thiểu số nơi đây đang rộn rã đón chào năm mới, báo hiệu một mùa xuân mới đã về. Qua lễ hội Gầu Tào của dân tộc Mông cũng hứa hẹn một năm mới mùa màng bội thu, ấm no, hạnh phúc. Việc tổ chức lễ hội nhằm tạo sân chơi lành mạnh, vui tươi trong ngày Tết cho người dân địa phương, đồng thời hấp dẫn khách du lịch tham quan, khám phá, tìm hiểu những nét đẹp văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc. Lễ hội Gầu tào không chỉ có ý nghĩa tâm linh, đây còn là dịp vui xuân bổ ích góp phần lưu truyền những nét đẹp văn hoá của đồng bào dân tộc Mông Tại H’mong Village.